Riksgrensen
Narvik, een ijsvrije haven binnen de poolcirkel. Het heeft zijn bestaan te danken aan de warme golfstroom en aan Kiruna, een Zweeds mijnbouw stadje. Netfilxserie Midnattssol speelt zich hier af.
De laatste keer dat ik in Narvik was, was het winter we kwamen uit de richting Kiruna. Ik was met Marsel Loermans, in Riksgrensen, een prachtig skioord, maar bij -30 is alles dicht. Om te overnachten reden we de bergen over. De weg, een soort bobsleebaan, met meters hoge wallen. Na een uurtje was het nog maar -3.
Helaas Zweden is nog steeds gesloten. Ik ben namelijk erg nieuwsgierig hoe het in Kiruna is. De grootste ondergrondse ijzerertsmijn ter wereld slokt de stad letterlijk op. Mijnbouwmaatschappij formuleert het zo: de mijn geeft en de mijn neemt. Waar heb ik dat eerder gehoord. Door de jarenlange mijnbouw op een diepte van 1365 m, leeft de stad nu op de rand van de afgrond, het is een kwestie van tijd.
De oplossing is simpel en radicaal, sinds 2003 werkt men aan het verplaatsen van de hele stad. Kosten 1,3 miljard euro, dat is iets meer dan de winst van een jaar. Monumentale gebouwen uit het begin van de 20ste eeuw zijn op diepladers gehesen en over de E10 oostwaarts gereden. De rest, waaronder ijzeroxide rode huisjes van hout en oostblok flats uit de jaren zestig, gaat tegen de vlakte. Bijna iedereen werkt mee.
citaat volkskrant:
Eén groep bewoners is niks gevraagd: de Sami. ‘Ik zit in het Samiparlement, zodat we onze stem kunnen laten horen’, zegt Nils-Johan Labba, een 35-jarige Sami die traditionele messen en mokken maakt waar klanten anderhalf jaar wachttijd voor overhebben. Op bittere toon: ‘Helaas luistert de overheid nooit naar ons. Dat parlement is bedacht om goede sier te maken in het buitenland, meer niet.’ Labba zou graag een cultureel centrum voor de Sami zien in het nieuwe Kiruna.
De vraag is natuurlijk of de ziel van de stad ook op een dieplader past.
