Noorwegen Finnmark

Dit is de titel van een boek van Vanessa Sahlman met werk van Sami kunstenaars uit de hele regio. De beelden vandaag, sorry een beetje veel, komen uit dit boek, zie foto bijschriften voor info.

De Sami is het enige oorspronkelijk volk van Europa, in die zin vergelijkbaar met de Indianen en Inuits. De geschiedenis is ook vergelijkbaar, assimilatie politiek en ze werden beschouw als minderwaardig en zwakbegaafd. Er zijn een kleine 100.000 Sami, de helft hiervan leeft in Noorwegen. Traditioneel leefde ze van de natuur: vissen, schapen en rendieren houden. Momenteel zijn er nog 2800 semi-nomadisch rendierhouders. Door het opgeven van het nomadenbestaan is de band met de natuur verbroken. Bij de jeugd zijn er grote omschakelingen problemen, hoge zelfmoordcijfers. In trouw stonden twee interessante artikelen over de Sami. Zie onderaan de tekst.

Een strijder van het eerste uur, voor rechten en het behoud van de cultuur is Marie Boine, een joik zangeres met een stem die door merg en been gaat, mijn lievelingsplaat Gula Gula (1989)

 

Nu de Sami-cultuur bijna verloren is ziet men de waarde, Noorwegen, Zweden Finland en Rusland werken samen aan een expertisecentrum, er is geld voor onderzoek. Op verschillnde plekken in de regio zijn Sami-musea. Zweden gebruikt het zelfs als een uinque selling point voor het toerisme. Het voelt als een charme offensief of het ook beklijft is de vraag. Het werk van de Inuit Zacharias Kunuk doet dat in ieder geval wel. Deze regisseur van de Fast Runner, heeft met zijn bedrijf Isuma op de Biënnale 2019 Canada vertegenwoordig en zet zich in voor alle inheemse volkeren.

Je kan dit boek zien als een presentje aan de Sami, maar wat ik de moeite waard vindt is dat bijna al dit werk een ziel heeft.

 

 

 

Trouw,16 mei 2019, Inheems Sami-volk probeert de wonden van gedwongen assimilatie in Noorwegen te helen